Μολύβι - φύλακας

Μολύβι φύλακας, η τεχνική που επινοήθηκε και εξελίχθηκε στη γειτονιά μας. Το ψάρεμα που απλοποίησε παλαιότερες πιο πολύπλοκες και δύσχρηστες τεχνικές. Με ένα μολύβι οι ψαράδες κατάφεραν να κατεβάσουν στον βυθό τις θάλασσας ζωντανά δολώματα, για να δελεάσουν τα μεγάλα πατόψαρα και τους κυνηγούς των βυθών. Τεχνική αποδοτική, αλλά με αρκετές προϋποθέσεις και απαιτήσεις.

Tο μολυβί χρησιμοποιείται για βυθομέτρηση, αλλά και για να προστατεύει το δόλωμα και την αρματωσιά μας από σκαλώματα. Από αυτό πήρε την ονομασία της και η τεχνική.

Η τεχνική ψαρέματος με μολύβι φύλακα είναι από τις συνεχώς αυξανόμενες σε ενδιαφέρον από τους ερασιτέχνες ψαράδες. Δεν είναι πολύ πρόσφατη, αλλά τώρα έχει αρχίσει να κεντρίζει το ενδιαφέρον στους ψαρευτικούς κύκλους. Η συγκεκριμένη τεχνική έχει εξελιχθεί στη Νότια Ευρώπη και δεν είναι αρκετά διαδεδομένη σε άλλες περιοχές. Στην Ελλάδα δεν ξεπερνά τα 10 χρόνια παρουσίας, αλλά ήδη οι Ελληνες ψαράδες έχουν κάνει τις απαραίτητες παρεμβάσεις για να την προσαρμόσουν στα δικά μας δεδομένα.

Δεν χρειάζεται τίποτα περισσότερο από ένα καλάμι με μοτέρ και ένα μολύβι που έχει σχεδιαστεί ειδικά για την τεχνική. Μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά εισέρχονται τόσοι πολύ παράγοντες που ανεβάζουν αρκετά τον βαθμό δυσκολίας. Θα αναλύσουμε το ποια είναι τα κατάλληλα καλάμια, μοτέρ. Με ποια κριτήρια επιλέγουμε το νήμα, το παράμαλλο και με σχέδια θα δείξουμε πώς αρματώνουμε το καλάμι μας. Πριν κάνουμε αναφορά σε αυτά, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από τα βασικά.

Στο σημείο αυτό θα ήταν καλό να λύσουμε μια παρεξήγηση που μπερδεύει αρκετούς

Συνήθως τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε γι’ αυτό το ψάρεμα τα επιλέγουμε με κριτήριο ή με σημείο αναφοράς την ξενόφερτη λέξη που περιγράφει το ψάρεμα με ζωντανό δόλωμα: live bait. Η τεχνική του live bait σε αντίθεση με το μολύβι φύλακα είναι πολύ διαδεδομένη κυρίως στις ΗΠΑ. Για την τεχνική αυτή οι ψαράδες από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού χρησιμοποιούν καλάμια που έχουν τη δυνατότητα ώστε να μπορούν να πετάξουν το ζωντανό δόλωμα σε κάποια απόσταση από το σκάφος. Συνήθως με την τεχνική αυτή ψαρεύουν στην επιφάνεια ή τα μεσόνερα με μεσαίου μεγέθους ζωντανά δολώματα. Το ζητούμενο γι’ αυτούς είναι το κατά πόσο μπορεί το δόλωμα να φτάσει μακρύτερα και παράλληλα να παραμείνει ζωντανό. Στις αναφορές τους για τα καλάμια που χρησιμοποιούν εστιάζουν στο μήκος και στη δράση κορυφής του καλαμιού. Κάτι που δεν χρειάζεται στην τεχνική με μολύβι φύλακα. Αυτή η μικρή παρένθεση για να ξεκαθαρίσει η σύγχυση και να μη θεωρείται δεδομένο πως ό,τι έχει ένδειξη live bait είναι κατάλληλο για την τεχνική με μολύβι φύλακα.

Αυτά που προσφέρει η τεχνική με μολύβι φύλακα είναι ότι δίνει τη δυνατότητα στον ψαρά να ψαρέψει από το σκάφος του σε σημεία που ο βυθός είναι πολύ δύσκολος. Μπορεί να πραγματοποιήσει δύσκολους ελιγμούς συγκριτικά με την παραδοσιακή συρτή βυθού. Μπορεί να ψαρέψει σε ρηχά και βαθιά νερά. Μπορεί να χρησιμοποιήσει τεχνητά, νωπά ή ζωντανά δολώματα κ.ά. Αυτά που απαιτεί για να είναι αποδοτική είναι αρκετά.

Ισως είναι από τις πιο απαιτητικές τεχνικές που υπάρχουν, γιατί δεν αρκεί κανείς να γνωρίζει με ποια κριτήρια θα επιλέξει το καλάμι ή το μοτέρ, το νήμα κ.τ.λ.

Παράλληλα θα πρέπει να γνωρίζει και άλλες τεχνικές ψαρέματος, κατάλληλες για να του εξασφαλίζουν τα ζωντανά δολώματα που είναι απαραίτητα για να ψαρέψει.

Το σκάφος
Δεν χρειάζεται κάτι ιδιαίτερο για την επιλογή του σκάφους. Δεν έχει να κάνει με μέτρα, αν είναι φουσκωτό ή πολυεστερικό. Τρεις είναι οι βασικές προϋποθέσεις. Το βυθόμετρο η πρώτη και το να μπορεί να κινηθεί το σκάφος για αρκετή ώρα με ταχύτητα κοντά στο μισό κόμβο (1 ναυτικό μίλι την ώρα) είναι η δεύτερη.

Το κατάλληλο καλάμι για την τεχνική του φύλακα είναι ένα καλάμι με μήκος από 2 έως 2,50 μέτρα με δυνατότητα (test line) 15-30 λίβρες (περίπου 7 έως 14 κιλά) και δράση μεσαία, γρήγορη, πολύ γρήγορη (medium, fast, extra fast).

Αυτή είναι η κατάλληλη ταχύτητα για την τεχνική με μολύβι φύλακα και με αυτή θα πρέπει να έχουμε εξασφαλίσει ότι μπορεί να κινηθεί το σκάφος μας. Κάποιοι το καταφέρνουν με τις κύριες μηχανές και άλλοι χρησιμοποιούν βοηθητικές. Στο κομμάτι βυθόμετρο υπάρχουν πολλά και καλά στην αγορά. Η ουσία δεν είναι στο ποιο, αλλά στο να είναι σωστά ρυθμισμένο, το μάτι να είναι τοποθετημένο στην κατάλληλη θέση και, το σημαντικότερο όλων, ο χειριστής να είναι σε θέση να αποκωδικοποιήσει το τι βλέπει στην οθόνη. Η τρίτη, εξίσου σημαντική προϋπόθεση, είναι να έχουμε δοχείο ζωντανού δολώματος ώστε να μπορούμε να κρατάμε ζωντανά για αρκετή ώρα τα δολώματα. Ετοιμα τέτοια δοχεία για το ζωντανό δόλωμα δεν υπάρχουν αρκετά στην ελληνική αγορά. Συνήθως οι περισσότεροι τα κατασκευάζουν χρησιμοποιώντας βυθιζόμενες αντλίες που τραβούν νερό από τη θάλασσα. Στη συνέχεια το μεταφέρουν στον κάδο με τα δολώματα με σωλήνωση και με μια υπερχείλιση που βρίσκεται στο επάνω μέρος του κάδου επιστρέφουν το νερό στη θάλασσα. Ετσι καταφέρνουν να οξυγονώνουν συνεχώς τα δολώματα και παράλληλα να έχουν σταθερή θερμοκρασία στον κάδο.

Αυτές είναι οι βασικές και απαραίτητες προϋποθέσεις για να είναι το σκάφος κατάλληλα εξοπλισμένο για την τεχνική του μολύβι φύλακα. Για την κατασκευή του δοχείου για ζωντανό δόλωμα στη συνέχεια των άρθρων για το μολύβι φύλακα θα παρουσιάσουμε αναλυτικά μερικές προτάσεις για το πώς κατασκευάζεται. Τα δολώματα που είναι κατάλληλα για την τεχνική είναι τα ζωντανά, νωπά και τεχνητά. Από τα ζωντανά, καλαμάρι, σουπιά, ζαργάνα, σαυρίδι, γόπα, μελανούρι, σκαρμός, κέφαλο είναι τα κύρια. Ανάλογα την εποχή χρησιμοποιούμε και τα δολώματα. Θα ήταν ό,τι καλύτερο να υπάρχουν όλο τον χρόνο καλαμάρια, ζαργάνες ή σουπιές.

Τα δολώματα που είναι κατάλληλα για την τεχνική είναι τα ζωντανά, νωπά και τεχνητά. Από τα ζωντανά, καλαμάρι, σουπιά, ζαργάνα, σαυρίδι, γόπα, μελανούρι, σκαρμός, κέφαλο είναι τα κύρια.

Από τη στιγμή που αυτό δεν γίνεται, ο ψαράς αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει και άλλα ζωντανά δολώματα Ο βασιλιάς των ζωντανών δολωμάτων για τον φύλακα είναι το καλαμάρι, ακολουθούν η ζαργάνα και η σουπιά. Το καλαμάρι και η σουπιά είναι εύκολα στο να δολωθούν. Λόγω σχήματος τα αγκίστρια και το παράμαλλό μας δεν είναι ορατά από τα ψάρια. Για τα υπόλοιπα ζωντανά ο βαθμός δυσκολίας αυξάνεται. Για να μπορέσουμε να έχουμε ζωντανά δολώματα, πρώτα από όλα πρέπει να γνωρίζουμε τις τεχνικές ψαρέματος που πιάνονται. Συρτή, καθετή, παραγάδι. Αυτές είναι οι βασικές τεχνικές εξεύρεσης ζωντανών δολωμάτων. Τα νωπά δολώματα (καλαμάρι, σουπιά) είναι ευκολότερο να τα βρούμε. Αρκεί και μόνο να πάμε στην ψαραγορά. Αλλά η δυσκολία είναι στο να καταφέρουμε να τα ζυγίσουμε ώστε όταν δολωθούν στην αρματωσιά μας να κινούνται ίσια, χωρίς να περιστρέφονται, ούτε να γυρίζουν ανάποδα. Τα τεχνητά αρκεί να τα αγοράσουμε από τα καταστήματα ψαρικών. Συνήθως είναι κατασκευασμένα από σιλικόνη σε απομίμηση καλαμαριού, σουπιάς και κάποια ψάρια. Είναι ο ευκολότερος τρόπος για να ψαρέψουμε, αλλά έρχονται τρίτα σε προτεραιότητα μετά τα ζωντανά και τα νωπά δολώματα. Στη σειρά των άρθρων θα δούμε αναλυτικά και με σειρά τον εξοπλισμό και πώς αρματώνουμε. Το πώς δολώνουμε τα ζωντανά, νωπά και τεχνητά δολώματα και τέλος το πώς ψαρεύουμε.

Για την επιλογή σε καλάμι, μοτέρ, νήμα, παράμαλλα και αγκίστρια θα αναφερθούμε σε κάθε ένα ξεχωριστά.

Το καλάμι
Εχει επικρατήσει η άποψη ότι το κατάλληλο καλάμι για την τεχνική του φύλακα είναι ένα καλάμι με μήκος από 2 έως 2,50 μέτρα με δυνατότητα (test line) 15-30 λίβρες (περίπου 7 έως 14 κιλά) και δράση μεσαία, γρήγορη, πολύ γρήγορη (medium, fast, extra fast). Δεν αρκούν, όμως, αυτά τα χαρακτηριστικά για να προσδιορίσουμε το ποιο είναι το κατάλληλο καλάμι για εμάς. Μεταξύ των εταιρειών που κατασκευάζουν καλάμια, υπάρχουν διαφορές ακόμα και αν μιλάμε για καλάμια που αναγράφουν τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά. Κάποια είναι παραβολικά, κάποια πιο σκληρά με δράση κορυφής κ.τ.λ. Θα μπορούσε ένα καλάμι 15-25 λίβρες να είναι πιο σκληρό από ένα καλάμι 15-30. Για να μην τα μπερδεύομαι πολύ τα πράγματα, με τα καλάμια υπάρχουν κάποιες προτεραιότητες που θα βοηθήσουν αρκετά ώστε να επιλέξουμε το κατάλληλο για εμάς καλάμι.

Η επιλογή σε ένα καλάμι 15-30 είναι ο μέσος δρόμος που δίνει λύση στα περισσότερα ζητούμενα. Από εκεί και πέρα υπάρχουν επιλογές που γίνονται από έμπειρους στην τεχνική ψαράδες. Για παράδειγμα, για κάποιον που ψαρεύει συναγρίδες στα ρηχά νερά (20-50 μέτρα) με μολύβι που δεν ξεπερνά σε βάρος τα 300 γραμμάρια και χρειάζεται ένα ευαίσθητο καλάμι που θα αντιλαμβάνεται τα χτυπήματα του παμπόνηρου ψαριού, ένα καλάμι 8-20 ή 12-25 λίβρες είναι υπεραρκετό για να καλύψει τις ανάγκες του. Από την άλλη πλευρά, αν κάποιος ψαρεύει σε βαθιά νερά (50-150 μέτρα) μαγιάτικα χρησιμοποιώντας μολύβι βάρους 500, 700 Ή ακόμα και 1.000 γραμμάρια ανάλογα τα ρεύματα, ένα καλάμι 15-30 ή και 30-50 λίβρες είναι αναγκαίο για να καλύψει τις ανάγκες του. Υπάρχουν και οι ψαράδες που αλλάζουν τόπους και περιοχές, δεν γνωρίζουν τι ψάρια υπάρχουν και θέλουν να είναι προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο. Για την περίπτωση αυτή τα καλάμια 15-30 λιβρών αποτελούν την καλύτερη λύση. Πριν αγοράσετε καλάμι φροντίστε να κρεμάσετε στην άκρη του μερικά μολύβια φύλακα σε διαφορετικά βάρη για να δείτε πώς συμπεριφέρεται το καλάμι φορτωμένο με το βάρος από το μολυβί. Συνήθως το επικρατέστερο βάρος μολυβιών που χρησιμοποιούνται στην τεχνική είναι τα 400-600 γραμμάρια. Αν το καλάμι λυγίζει αρκετά με αυτά τα φορτία, το πρόβλημα θα είναι ότι θα σας κουράζει στο πολύωρο κράτημα, δεν θα σας προσφέρει την κατάλληλη πληροφόρηση από τα τσιμπήματα των ψαριών και όταν έχει λίγο κυματισμό η μύτη θα κουνιέται πολύ, με αποτέλεσμα να μην έχετε αίσθηση… Συνήθως ένα καλάμι για να καλύψει απόλυτα όλες τις ανάγκες που προκύπτουν στη συγκεκριμένη τεχνική δεν είναι αρκετό.

Οι περισσότεροι με μερικές παραχωρήσεις και συμβιβασμούς χρησιμοποιούν ένα καλάμι. Για το αν θα πρέπει να είναι παραβολικό ή το κατά πόσο είναι παραβολικό, οι απόψεις διίστανται και όλα καταλήγουν στο πώς έχει μάθει ο καθένας να χρησιμοποιεί το καλάμι. Στον τρόπο που καρφώνει τα ψάρια, στον τρόπο που τα ανεβάζει κ.τ.λ. Το μήκος και αυτό είναι θέμα προσωπικής επιλογής. Τα πιο μακριά καλάμια προσφέρουν καλύτερο χειρισμό στη μάχη με τα ψάρια. Συνήθως τα καλάμια που προτείνουν για φύλακα έχουν μήκος από 1,90 έως 2,50 μέτρα. Κάπου στη μέση βρίσκεται η χρυσή τομή, χωρίς αυτό να είναι απόλυτο. Στο ερώτημα δίσπαστο ή μονοκόμματο καλάμι, η απάντηση είναι μονοκόμματο εάν αυτό είναι εφικτό. Τα μονοκόμματα καλάμια λόγω του ότι δεν έχουν την ένωση δίνουν καλύτερη αίσθηση και η βέργα τους δουλεύει καλύτερα. Δεν είναι πιο δυνατά από τα δίσπαστα, ούτε πιο ανθεκτικά. Επειδή υπάρχει και η πρακτική πλευρά του πράγματος και αυτή θα πρέπει να εξετάζουμε πρώτα από όλα. Αν υπάρχει θέμα μεταφοράς, οι περισσότερες επιλογές και τα δίσπαστα καλάμια μια χαρά κάνουν τη δουλεία τους.

Οι βέργες στα καλάμια μπορεί να είναι κατασκευασμένες από fiberglass, carbon ή συνδυασμός των αυτών δύο υλικών. Ο,τι πληρώσεις παίρνεις, ο νόμος αυτός ισχύει και για την περίπτωση των καλαμιών. Οι οδηγοί θα πρέπει να είναι κατάλληλοι για χρήση νήματος και κατάλληλοι για να συνεργαστούν με μηχανισμό οριζοντίου τύμπανου. Υπάρχουν πολλά και καλά καλάμια στην αγορά για όλα τα βαλάντια. Επιλέξτε με κριτήριο τα δικά σας ζητούμενα. Θα ακούσετε πολλά και διάφορα. Καλό είναι να ακούτε απόψεις, αλλά και να έχετε την ικανότητα να τις φιλτράρετε. Το τέλειο καλάμι δεν υπάρχει, εκείνο που θα ικανοποιεί τους πάντες και θα κάνει για όλα. Υπάρχει το ιδανικό καλάμι για τον καθένα, αρκεί να το επιλέγει με σωστά κριτήρια.

Πάντα θα υπάρχει το καλύτερο. Η τεχνολογία συνεχώς εξελίσσεται, τα σύγχρονα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι βελτιωμένα και προσφέρουν πολλά περισσότερα συγκριτικά με αυτά που χρησιμοποιούσαν οι κατασκευαστές πριν από μερικά χρόνια. Το ζητούμενο είναι να κρατάμε στα χέρια μας κάτι που μπορούμε να συνεργαστούμε μαζί του και να κάνει αυτά που ζητάμε. Οι τιμές λιανικής για τα καλάμια που προτείνονται για την τεχνική του φύλακα παρουσιάζουν μεταξύ τους μεγάλες διαφορές. Αυτό οφείλεται στα υλικά και στην ποιότητά τους. κάθε εταιρεία μεταφέρει τη δική της φιλοσοφία στην κατασκευή ενός καλαμιού. Μπορεί, όπως προείπαμε, τα τεχνικά χαρακτηριστικά να είναι ίδια, αλλά θα διαπιστώσετε ότι μεταξύ καλαμιών από διαφορετικές εταιρείες και ίδια χαρακτηριστικά θα βρείτε διαφορές.

Υπάρχει μια τάση κυρίως από τους νέους και άπειρους ψαράδες να θέλουν να έχουν στην κατοχή τους καλάμια που μπορούν να αντέξουν σε πολλά κιλά φρένα και είναι «δυνατά». Υπάρχουν τέτοια καλάμια, αλλά προορίζονται για άλλες τεχνικές. Οσο μεγαλύτερη αντοχή έχει σε φρένα ένα καλάμι, που προέρχονται από το μοτέρ και το κατά πόσα κιλά φρένα μπορεί να έχει αυτό, τόσο μειώνεται η αίσθηση που μεταφέρει στα χέρια του χειριστή. Στο συγκεκριμένο ψάρεμα η αίσθηση που μεταφέρει το καλάμι είναι πολύ σημαντική παράμετρος, γιατί μπορούμε να καταλάβουμε τα χτυπήματα από τα ψάρια, ακόμη και αν αυτά είναι ανεπαίσθητα. Το καλάμι πρέπει να συνδυάζεται άριστα με το μοτέρ και το νήμα που χρησιμοποιούμε. Οι μεγάλες διαφορές σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες που έχει ο μηχανισμός ή το καλάμι δεν ωφελούν σε τίποτα και ορισμένες φορές μπορεί να αποτελέσουν αιτία για να μας χαλάσουν το ψάρεμα ή να μας δημιουργήσουν προβλήματα.

Στο επόμενο άρθρο θα αναλύσουμε τα τεχνικά χαρακτηριστικά για τους μηχανισμούς, τα νήματα, τα παράμαλλα και τα αγκίστρια.

Περιoδικό Ψάρεμα και φουσκωτό

πηγή:  http://www.psarema.info